Мөнх төрийн мөнгөн магнай
Төв аймгийн уяач Залуугийн Давааннэрэнгийн хүрэн халзан азарга нь хязаалан наснаасаа эхэлж ардын төрийнхөө их баяр цэнгэл наадамд хурд нэмсэн бөгөөд 1952 оноос 1963 оны хооронд нийт 4 түрүүлж, 2 айрагдсан XX зууны алдарт түмэн эх билээ. Улсын наадамд 1952 онд хязаалан насандаа түрүүлж, 1953 онд соёолон айргийн дөрөвт хурдалж, 1955 онд долоон настай хавчиг азарга хоёрдахиа түрүүлсэн бол дөрвөн жилийн дараа буюу 1959 онд 11 настайдаа төрийнхөө наадамд гурав дахь удаагаа түрүүлж үнэнхүү хурдан хүлэг болохоо батлан харуулсан юм. Үүнээс хойш 1960 онд айргийн дөрөвт хурдалж 1961 онд 13 настай азарга дөрөв дахиа түрүүлж улмаар хамгийн сүүлд 1963 онд 15 настайдаа айргийн тавд хурдалсан байна. Ийнхүү Монгол төрийнхөө наадамд 4 түрүүлж 3 айрагдсан алдарт түмэн эх хүрэн халзан азарганд Монголын төр засгаас "Мөнх төрийн мөнгөн магнай" гэдэг эрхэм цолыг олгосон билээ.
Хүрэн халзан азарга нь З.Давааннэрэнгийн өөрийнх нь хар азарганы төл бөгөөд эх нь Хэнтий аймгийн угшилтай харагч гүү байжээ. Хүрэн халзан азарга нь эрлийз адуу шиг дээр толгойтой, гоёмсог цэвэрхэн хийцтэй, хурдан адууны бүх л шинжийг цогцлоон төрсөн хурдан хүлэг юм. Хүрэн халзан азарга нь өөрөө наадмын түүхэнд хоёрт орох /Засаг төрийн зандан ширээ Ж.Шийтэрийн зээрд азарганы дараа орох/ өндөр амжилтийг үзүүлсэн төдийгүй үр төл нь өнөөг хүртэл үе дамжин хурдалж байна. Тухайлбал Төв аймгийн Баянцогт сумын уяач Цэнддоржийн хүрэн азарга улсын наадамд 1 түрүүлж, 1 айрагдсан ба энэ хүрэн азарганы төл хүрэн морь мөн улсын наадамд 1 түрүүлж, 1 айрагджээ. Түүнчлэн улсын наадамд 1 түрүүлж, 5 айрагдсан О.Маарын хээр азарга бол хүрэн халзан азарганы үрийн үр юм. Мөн улсын наадамд 3 түрүүлж, 1 айрагдсан Дархан түмэн эх Д.Ганбаатарын хүрэн халзан, Мөн 1996 он буюу АХ-ын 75 жилийн ой Үндэсний их баяр наадмын соёолонгийн уралдаан, Ононмөр хавангийн нэрэмжит Боржигон - 1999 төвийн бүсийн уралдаан, Монголын хамгийн хурдан хүлэг шалгаруулах Их хурд - II уралдаануудад тус тус айргийн тавд хурдалсан Дундговь аймгийн Луус сумын уяач Б.Мөнгөн-Оньсийн Бөмбөг халзан морьд хүрэн халзан азарганы удамтай билээ.
