Сумдын тэгш ойд Б.Бат-Өлзий заан тав, Ц.Бямба-Отгон гурав түрүүлжээ
Өнөө жил манай орны 100 гаруй сумын тэгш ой тохиосон билээ. Улсын заан Б.Бат-Өлзий тав түрүүлж, нэг үзүүрлэсэн бол Ц.Бямба-Отгон арслан гурав түрүүлжээ. Т.Баасанхүү харцага нэг түрүүлж хоёр үзүүрлэж, хоёр удаа их шөвөгт, улсын харцага Л.Лха-Очир гурав үзүүрлэж нэг удаа их шөвөгт, улсын харцага Ш.Пүрэвгарьд нэг түрүүлж нэг үзүүр, нэг их шөвөгт үлджээ. Н.Өсөхбаяр хурц хоёр түрүүлж нэг удаа их шөвөгт шалгарсан. Э.Даш харцага хоёр түрүүлж, нэг удаа их шөвөгт. Улсын начин Э.Батмагнай хоёр сумын ойд түрүүлсэн. Э.Мөнхжаргал нэг түрүүлж, нэг үзүүрлэж хоёр удаа их шөвөгт үлдсан. О.Хангай хоёр ойд түрүүлж, Д.Баасандорж заан, Н.Батзаяа харцага дөрвөн удаа их шөвөгт үлджээ. Хурц арслан Б.Баатархүү хоёр түрүүлж нэг удаа шөвгөрөв.
Архангай аймгийн сумдын ой
1. Чулуут сум а.а Б.Шаравдорж у.з С.Сүхбат у.х О.Мөнх-Эрдэнэ у.н Э.Мөнхжаргал
2. Жаргалант сум у.з С Сүхбат у.арс Р.Пүрэвдагва а.з Б.Энх-Амгалан
3. Батцэнгэл сум у.н Л.Отгонбаатар у.ар Р.Пүрэвдагва а.а Э.Нандин-Эрдэнэ а.а У.Батгэрэл
4. Хайрхан сум а.а Г.Мөнхбаяр у.х О.Мөнх-Эрдэнэ а.з Б.Мөнхбаяр а.н О.Баярбаасан
5. Өлзийт сум а.н Ц.Отгонбат а.х Б.Анхтөр а.а Ө. Сүхбат с.з А.Тодмагнай
Баянхонгор аймгийн сумдын ой
1. Өлзийт сум а/н Д.Энхтүвшин үзүүр а/а Ч.Алтангэрэл шөвөг у/н Б.Сангисүрэн а/а Б.Бат-орших
2. Жинст сум у/н Э.Батмагнай үзүүр а/а Т.Дүүрэнсаран шөвөг а/з Б.Бат-Эрдэнэ (Жинст) а/н Э.Бямбадорж
3. Баацагаан сум у/н Э.Батмагнай үзүүр а/а Б.Түвшинтөгс шөвөг а/а Д.Бямбасүрэн
4. Бууцагаан сум а/н Х.Балжинням үзүүр у/н Ж.Чулуунбат шөвөг у/н Б.Баянжаргал а.х Сүрэнжав (Дархан)
5. Заг сум у.н Д.Цэрэнтогтох үзүүр а.а Дж.Батбаяр у.н Б.Сангисүрэн а.а Б.Бат-Орших Баянхонгор
6. Гурванбулаг сум а/н Б.Лхамдорж үзүүр а/а Ж.Бадрал (Дархан) шөвөг у/н Б.Сэр-од. а/н Б.Очирхуяг
7.Баянбулаг сум у/х Н.Золбоо үзүүр у/н Б.Эрдэнэхүү шөвөг у/х Д.Батболд а/а Д.Энхбат
Булган аймгийн сумдын ой
1. Дашинчилэн сум а.а Б.Очирхүү у.н Б.Ганхуяг у.н Д.Тамир а.н Б.Амарсайхан
2. Хангал сум у.н Б.Түвшинтөгс а.з Н.Мөнх-ирээдүй у.н Б.Ганхуяг у.з Д.Баасандорж
3. Сайхан сум у.н Д.Амарсайхан а.а Н.Намнансүрэн у.н Б.Түмэндэмбэрэл а.а Г.Ганбаатар
4. Бугат сум у.н Э.Сумьяабат а.а Б.Гантөмөр у.н Б.Түмэндэмбэрэл у.з Д.Баасандорж
5. Хутаг-Өндөр сум а.а Б.Хашбат у.н Х.Цогтгэрэл а.н Х.Нямдорж у.н Д.Амарсайхан
6. Рашаант сум у.н Э.Мөнхжаргал у.н Б.Түмэндэмбэрэл у.з Д.Баасандорж
Говь-Алтай аймгийн сумдын ой
1. Баян-Уул сум а.н Т. Мөнх-Ирээдүй а.а Д. Буянт а.а Б.Отгонбаатар с.з Ө.Билгүүнээ
2. Бугат сум у.н Ц.Бямба-очир а.з Д.Төртогтох а.а Д.Эрдэнэтулга с.з Б.Ганбат
3. Бигэр сум а.а Ж.Алтаншагай у.н Н.Баярмагнай у.х Б.Цэдэнсодном а.х Но.Батсайхан
4. Жаргалан сум у.ав О.Хангай у.н Ш.Шинэбаяр у.х Т.Сайханжаргал а.а Ч.Эрдэнэсайхан
5. Төгрөг сум а.а Д.Эрдэнэтулга а.з Д.Баатархүү а.а Я.Бумбаяр а.а Л.Алтанхуяг
6. Алтай сум а.н Б.Хүдэр (Б.Ганхөлөг) у.н Л.Цэрэнтогтох а.а Д.Буянт а.з Д.Баатархүү
7. Дарви сум с.з Л.Отгонбаяр а.а Б.Тайван а.а О.Өлзиймөнх с.з О.Чадалбат
8. Дэлгэр сум а.а Э.Дашдэмбэрэл а.а Д.Эрдэнэтулга а.а Д.Ганцоож у.х Т.Бэгзсүрэн
9. Тайшир сум у.з Б.Бат-Өлзий у.х Н.Золбоо с.з Э.Жүгдэрнамжил у.н Т.Дүгэрдорж
10. Тонхил сум а.а О.Мөнхтөр а.а Б.Даваадалай у.н Б.Суманчулуун а.н Х.Алтангэрэл
11. Хөхморьт сум а.а М.Баяржавхлан а.н С.Жаргалзаяа у.х Н.Батзаяа а.н Д.Нарангарав
12. Цогт сум у.н Л.Цэрэнтогтох с.з С.Сампиллхагва а.а Д.Буянт а.з Д.Баатархүү
13. Цээл сум у.г Ж.Бат-Эрдэнэ а.а С.Очирбат а.з Б.Энхсайхан у.н Л.Гантулга
14. Чандмань сум у.г Н.Ганбаатар у.н Б.Хишигбаатар у.г Ж.Бат-Эрдэнэ а.х Ө.Дүүрэнбаяр
15. Шарга сум а.а Э.Даваажаргал а.з Т.Ариунболд а.н Д.Азбаатар а.н Э.Өвгөнхүү
16. Эрдэнэ сум а.а Я.Бумбаяр а.а А.Хосбаяр у.н С.Багахүү а.а Э.Даваажаргал
Говьсүмбэр аймаг
Баянтал сумын 30 жилийн ой
Дорноговь аймгийн сумдын ой
1. Дэлгэрэх а.а Б.Бат-Орших Баянхонгор, а.а Б.Баянмөнх Увс у.н М.Эрдэнэбат
2. Айраг сум а.а М.Бямбадорж а.а Б.Бадрал а.а Н.Өсөхбаяр а.н Б.Батзориг Айраг
3. Хатанбулаг сум а.х Д.Энхбаяр а.а Б.Бат-Эрдэнэ а.а Ч.Мөнхтогтох а.а Т.Буянжаргал
4. Иххэт сум а.а Ё.Эрдэнэжаргал а.а Б.Бат-Эрдэнэ а.а Б.Баатархүү а.н (с.з) А.Тэмүүжин
5. Алтанширээ сум а.а Б.Баатархүү а.а Б.Бадрал у.х Ш.Мөнгөнбаатар а.а Б.Бат-Орших Бх
6. Даланжаргалан сум а.а Б.Отгонбаатар Төв а.а М.Адьяахүү а.а Б.Гончигтавхай а.н С.Пүрэв-Очир
7. Замын-Үүд 30 жил у.г Ө.Бат-Орших у.х Л.Лха-Очир а.а Б.Бадрал Дг а.а Э.Мөнхбаатар
8. Мандах сум а.а Б.Баатархүү а.а Ё.Эрдэнэжаргал у.н Ц.Чимэддорж а.а О.Төрбат Сэлэнгэ
9. Өргөн сум а.а Т.Буянжаргал у.н Б.Ганхуяг у.з Б.Серик у.н Б.Даваа-Очир
10. Сайхандулаан сум а.з Б.Түвшинтулга а.а Д.Түмэнжаргал Гс с.з Н.Пүрэвдаваа
11. Хөвсгөл сум а.а Б.Бат-Эрдэнэ а.а Б.Батзориг а.а М.Бямбадорж а.а Ё.Эрдэнэжаргал
12. Эрдэнэ сум а.а Б.Бадрал а.а Б.Батзориг а.з Ж.Жавхлан а.н Намнансүрэн
Дорнод аймгийн сумдын ой
1. Булган сум а.а Г.Шинэзориг у.з Д.Анар а.з Э.Төмөрсүх а.н Ш.Нямсайхан
2. Баян-Уул сум а.а Г.Төрмөнх а.а М.Бэлгүтэй а.а Д.Ариунмөрөн а.з Г.Төрболд
3. Халхгол сум а.н С.Цогтсүмбэр а.н Ш.Нямсайхан у.н Ж.Гансүх а.а Г.Шинэзориг
4. Матад сум у.з Д.Анар у.х Г.Бадрах а.а Д.Алтанцоож а.а Г.Төрмөнх
Дундговь аймгийн сумдын ой
1. Луус сум у.н Д.Тамир у.х Л.Пүрэвжав а.н Б.Амарсайхан а.н С.Лундаа
2. Говь-Угтаал сум у.з Д.Хүдэрбулга а.а А.Саруулсайхан а.з Б.Анандпүрэв а.а Т.Занданбат
3. Өлзийт сум а.н Б.Пүрэвдаш а.з М.Баттүвшин а.н С.Баттүвшин с.з Ц.Ганбаатар
4.Өндөршил сум а.х Б.Одсүрэн а.з Б.Түвшинтулга (Дорноговь) а.а Б.Очирхүү а.а. Л.Даваажамц
5. Сайцагаан сум у.х Э.Даш а.з Ш.Ганбаяр а.х Ч.Чойжилсүрэн (Эрдэнэдалай) а.н С.Лундаа
6. Цагаандэлгэр сум а.а Н.Өсөхбаяр а.н З.Мөнхтулга у.н Г.Олзгэрэл а.а Б.Гончигтавхай
7. Дэрэн сум у.х Э.Даш у.з Ц.Одбаяр у.н А.Алтанхуяг у.з Д.Баасандорж
8. Гурвансайхан сум а.а Б.Доржсүрэн а.н З.Мөнхтулга а.х Б.Одсүрэн с.з Б.Цогт (Төв)
Завхан аймгийн сумдын ой
1. Сантмаргаз сум у.х Д.Бат-Эрдэнэ у.х Л.Лха-Очир у.х Ш.Уламбаяр у.н М.Амарсанаа
2. Цагаанхайрхан сум а.н Б.Даваадорж а.а А.Нармандах с.з М.Өсөхбаяр Булган, а.н Э.Доржсүрэн
3. Баянхайрхан сум а.н Б.Сундуйжав у.н Г.Баасандорж у.н Б.Чимэдвандан у.н Б.Бадамсүрэн
4. Асгат сум 40 жил у.н Б.Чимэдвандан у.х Ш.Пүрэвгарьд у.х Д.Бат-Эрдэнэ у.х Цэ.Мөнхбаяр
5. Шилүүстэй сум а.а Д.Батбаатар у.х Л.Лха-Очир у.х Ш.Уламбаяр у.н Т.Дүгэрдорж
6. Отгон сум у.х Т.Бэгзсүрэн у.н Т.Дүгэрдорж а.з М.Лувсандорж а.а Ч.Эрдэнэсайхан
7. Баянтэс сум у.х Ш.Пүрэвгарьд а.а Х.Болдбаатар у.н О.Түмэн с.з Нямдорж
8. Ургамал сум а.а П.Өсөхбаатар у.х Т.Баасанхүү у.н Э.Нямаа а.а М.Буяндэлгэр
9. Дөрвөлжин сум а.з Б.Адьяарагчаа а.н С.Бат-Орших а.х П.Баярсайхан у.н Э.Нямаа
10. Яруу сум а.н А.Машбат а.а Увс Б.Баянмөнх а.а Ш.Чинтулга а.а Ц.Төмөрцоож
11. Сонгино сум а.х Б.Ганзолбоо у.н Э.Ууганбаяр у.г Ш.Жаргалсайхан у.х Л.Лха-Очир
Өвөрхангай аймгийн сумдын ой
1. Богд сум а.а Х.Энхчулуун а.а Ц.Лувсан-Адьяа а.н Д.Наранцогт с.з Ө.Мэндбаясгалан
2. Гучин-Ус сум у.х Х.Гантулга а.х Ц.Батжаргал а.з С.Пүрэвчулуун с.з Г.Чулуунбаяр
3. Төгрөг сум у.арс Ц.Бямба-Отгон а.н Д.Мягмардорж а.а М.Даваасүрэн ц.а Б.Өлзийсайхан
4. Бат-Өлзий сум а.з Т.Идэрдорж у.н Э.Мөнхжаргал а.з О.Бундхорол а.а О.Наранбаатар
5. Баянгол сум а.а Б.Батдорж у.х Б.Цэдэнсодном у.х Э.Даш у.х Ш.Пүрэвгарьд
6. Баруунбаян-Улаан сум у.н Б.Лхагвадорж а.н Д.Сумьяабазар а.а М.Гантулга а.а С.Галданцогт
7. Тарагт сум у.н Б.Сангисүрэн а.з Ж.Бямбадонид с.з Д.Гантулга с.з Б.Сосорбурам
8. Баян-Өндөр сум у.арс Ц.Бямба-Отгон у.н Т.Довчинсэмбээ у.х Х.Гантулга а.а Л.Батсайхан
9. Хужирт сум у.н Ц.Чимэддорж а.а Ч.Бямбадорж а.а Д.Цэвэлсодном а.а Б.Түвшинтөгс Хэнтий
Өмнөговь аймгийн сумдын ой
1. Цогтцэций сум у.арс Ц.Бямба-Отгон у.н Д.Амарсайхан у.х Э.Ууганбаяр а.а Т.Төгсдөлгөөн
2. Манлай сум у.х Б.Цэдэнсодном а.з С.Доржпалам а.а Н.Амгаланбаатар (Дундговь) а.а М.Даваасүрэн
3. Ханбогд сум а.а Н.Өсөхбаяр а.а М.Бямбадорж а.н Т.Дашжамц а.а Г.Төрмөнх
4. Ханхонгор сум у.з Ц.Одбаяр у.н Д.Амарсайхан а.а О.Баярхүү а.а М.Төрбат (Дархан)
5. Баян-Овоо сум у.ав О.Хангай а.а Д.Бадамгарав у.н Б.Сумьяа а.з Ц.Заяатүшиг
6. Номгон сум а.з Ц.Анхбаяр у.н Ш.Дарханбат а.а М.Адьяахүү а.а О.Наранбаатар
7. Гурвантэс сум 70 жил а.з Б.Баянсүх а.а Ч.Алтангэрэл а.н Б.Заандорж а.н Э.Санчир
Сүхбаатар аймгийн сумдын ой
1. Уулбаян сум а.з Б.Бадамдорж а.з Р.Анхбаатар а.з С.Зээбүргэд с.з Э.Мөнхбаясгалан
2. Эрдэнэцагаан сум ц.а Д.Цэрэнням а.а Н.Өсөхбаяр а.з А.Батсуурь а.н С.Буянсүрэн
3. Сүхбаатар сум а.а Б.Зоригтбаатар а.а Б.Сэнгэдорж у.х Ш.Мөнгөнбаатар у.н Ц.Сандагдорж
Сэлэнгэ аймгийн сумдын ой
1. Зүүнбүрэн сум у.х Б.Одгэрэл а.н О.Пүрэв-Очир а.з Н.Энхжаргал с.з Г.Нямтайван
2. Баруунбүрэн сум а.а Б.Уртбаяр с.з А.Амархүү у.н Н.Бүрэнбаатар а.н Б.Улаалзгана
3. Түшиг сум у.з Н.Жаргалбаяр а.х М Жаргалсайхан а.а Б.Очирхүү а.а М.Төрбат
4. Цагааннуур сум у.арс Б.Орхонабаяр а.а Х.Наранбаяр у.н Ч.Баянмөнх а.а М.Төрбат
5. Мандал сум у.з Н.Жаргалбаяр у.г Ө.Бат-Орших у.ав П.Бүрэнтөгс а.а Х.Наранбаяр
6. Шаамар сум у.н Н.Баярбаатар а.а Б.Ганбаяр а.х Б.Батбаяр а.н И.Отгонбаатар
7. Ерөө сум у.н Д.Төрболд у.х Ө.Даваабаатар у.х Б.Одгэрэл с.з Д.Оргилох
Төв аймгийн сумдын ой
1. Батсүмбэр а.з Б.Жавхлансайхан с.з У.Одбаяр у.х Ш.Уламбаяр а.а Н.Баярбаатар
2. Баянцагаан у.з Б.Бат-Өлзий а.н М.Баасанцэнд а.з Х.Мөнхжаргал а.н Б.Болдбаатар
3. Сэргэлэн сум у.ав П.Бүрэнтөгс дар.ав А.Сүхбат у.г Ө.Бат-Орших а.а Б.Энхбаатар
4. Эрдэнэ сум с.з Т.Түмэнжаргал а.а М.Мэндсайхан а.а Б.Отгонбаатар а.н Д.Түмэнжаргал
5. Баян сум а.з Ц.Алтансүх у.з Б.Батмөнх а.х Б.Дагвадорж у.х Э.Ууганбаяр
6. Бүрэн сум а.а Л.Энхтүвшин а.н Б.Самданжамц у.н Э.Мөнхжаргал
7. Өндөрширээт сум у.з Д.Хүдэрбулга у.н Ө.Батзул а.н Х.Цолмон а.н Х.Шинэбилэг
8. Угтаалцайдам сум а.н Х.Мягмарсүрэн а.а Г.Өсөхбаяр у.н Б.Түвшинтөгс а.з Г.Мөнх-Эрдэнэ
9. Лүн сум с.з Б.Баатарцогт а.а Л.Энхтүвшин а.а Булган Б.Ганбаатар а.а.Н.Дашдаваа
Увс аймгийн сумдын ой
1. Өмнөговь сум а.н Б.Алтангэрэл у.х Т.Баасанхүү у.н Д.Тогтохжаргал а.н Д.Урианхай
2. Тэс сум у.х Т.Баасанхүү у.з Н.Жаргалбаяр у.х Цэ.Мөнхбаяр у.н Ж.Ням-Эрдэнэ
3. Ховд сум да.ав Н.Батсуурь у.н Л.Энхсаруул а.з С.Оргилбаатар а.х Н.Ширчинхүү
4. Өндөрхангай сум у.н Д.Тогтохжаргал а.а Г.Цоггэрэл у.х Т.Баасанхүү а.а Цо.Мөнхбаяр
5. Зүүнхангай сум а.а Б.Болдбаатар у.х Цэ.Мөнхбаяр у.х Т.Баасанхүү у.н Х.Оргилболд
6. Бөхмөрөн сум у.н Х.Оргилболд у.н О.Түмэн а.а М.Еркебулан а.а Б.Нямсамбуу
Ховд аймгийн сумдын ой
1. Алтай сум у.з Б.Бат-Өлзий а.а Ц.Төмөрцоож а.н О.Очбат у.х Н.Батзаяа
2. Зэрэг сум у.з Б.Бат-Өлзий а.з Ж.Жавхлан а.а Ц.Адьяа у.х Н.Батзаяа
3. Цэцэг сум у.з Б.Бат-Өлзий а.а М.Баяржавхлан у.х Н.Батзаяа а.н Б.Бадрал
4. Дарив сум а.а Б.Тайван у.з Б.Бат-Өлзий а.а Б.Даваадалай а.н Б.Доржжүгдэр
5. Мянгад сум а.а Н.Батсайхан у.н Г.Дармаажанцан у.н Б.Сосорбарам а.а Б.Тайван
Хөвсгөл аймгийн сумдын ой
1. Галт сум у.н Ч.Батчулуун у.н А.Давааням а.а Б.Өсөхбаяр Увс а.а Г.Батням
2. Тосонцэнгэл сум у.арс Ц.Содномдорж а.н Д.Баасанбаяр у.н Ц.Сандагдорж а.а М.Цэрэн
3. Шинэ-Идэр сум у.н Ц.Сандагдорж а.з Л.Энхбат у.н Б.Ганхуяг а.з Х.Бөхбаяр
Хэнтий аймгийн сумын ой
1. Норовлин сум у.х Г.Бадрах а.а Д.Алтанцоож а.а Ш.Отгонтөгс а.а Д.Аззаяа